آزمایش تراکم

هدف از انجام آزمایش تراکم (Compaction):

آزمايش تراكم (Compaction) برای محاسبه درصد رطوبت بهینه براي عمليات اجراي تراكم خاكريزي و مشخص كردن دانسيته مورد انتظار از عمليات كوبش در محل است. درنتیجه باید تراكم آزمايشگاهي به گونه اي انتخاب شود كه تراكمي كه در آزمايش به خاك داده مي شود قابل مقايسه با تراكمي كه به وسيله ماشين آلات مورد استنفاده در كارگاه به خاك داده مي شود باشد.

در بسیاری از سازه های خاکی (مانند سدها، دیوارهای حائل، بزرگراه ها و فرودگاه ها) متراکم کردن خاک امری ضروری جهت بهبود وضعیت خاک می باشد. متراکم کردن خاک عبارت است از قرار دادن خاک در یک موقعیت چگال تر و كاهش دادن حجم خاك در اثر خارج ساختن هوا با استفاده از اعمال نیرو. در این حالت اصطكاك بین ذره ها بیشتر شده و وزن واحد آن زیاد می شود. این وزن معیار تراكم خاك است که در این حالت تراكم به منظور افزایش مقاومت برشی و كاهش نفوذپذیری انجام می شود. علت کاهش نفوذپذیری، کاهش حجم منافذ خاك و در نتیجه عبور کمتر آب از این منافذ است. عوامل موثر در تراكم خاك عبارت اند از:

1. نوع خاك
2. انرژی
3. رطوبت

پروكتور (1933) روشی برای تراكم آزمایشگاهی ابداع كرد که به وسیله آن حداكثر وزن مخصوص خشك خاك كه برای تراکم در محل می تواند استفاده شود تعیین می گردد. این آزمایش به نام آزمایش تراكم پروكتور نیز مشهور می باشد.

آزمایش پروکتور به دو روش انجام می پذیرد:

1. روش آشوی استاندارد (تراکم دستی): در این روش از چکشی به وزن 5/5 پوند و ارتفاع سقوط 13 اینچ (یک فوت) وتعداد 56 ضربه در سه لایه تراکم، و قطر قالب 6 اینچ استفاده می گردد.
2. روش آشوی اصلاح شده (تراکم پیشرفته): در این روش از چکشی به وزن 10 پوند و ارتفاع سقوط 18 اینچ (یک و نیم فوت) و تعداد 25 ضربه در پنج لایه تراکم، و قطر قالب 4 اینچ استفاده می گردد.

تجهیزات آزمایش تراکم:

۱- قالب پروكتور با صفحه زيرين و حلقه اتصال بالايي

۲- چكش

۳- وسيله اي براي بيرون آوردن نمونه

۴- ترازوي حساس

۵- كاردك جهت تسطيح سطوح

۶- بطري پخش آب

۷- وسايل مخلوط كردن خاك

۸- ظرف هاي اندازه گيري رطوبت

۹- گرمخانه

مطالب مرتبط:

آزمایش دانسیته در محل (مخروط ماسه)